ANALYSE – Op 14 december zal de provinciale Staten definitief beslissen over een outletcentrum bij het TT circuit in Assen. De gemeenteraad is voor, de inwoners zijn massaal voor, alleen de bestaande vastgoedondernemers van de binnenstad en winkeliers in de binnenstad zijn tegen. Waarom wordt er niet naar de inwoners geluisterd?

Assen heeft geen leuk centrum vergeleken met de historische centra van Groningen, Zwolle en Meppel. Zelfs inwoners van Assen mijden het sfeerloze centrum mede gezien de grote leegstand van winkelpanden.

Groningen is maar een klein half uurtje rijden, Meppel 45 minuten en Zwolle ook binnen een uur. Ook het outletcentrum Bataviastad is maar 45 minuten rijden. Al met al een lastige positie voor Assen en logisch dat de lokale politiek vecht voor de toekomst en leefbaarheid van Assen.

Waarom een outletcentrum kan werken

Een outletcentrum bij het TT Circuit wordt een trekker. Samen een aanpassing van de binnenstad biedt dit interessante kansen. De uitdaging wordt om al die bezoekers vast te houden en te faciliteren met andere activiteiten. Hier is geld en visie voor nodig, maar de positieve effecten zullen navenant zijn.

Gelet op het grote succes van outletcentra (Factory Outlet Centers) in Nederland, werden de plannen voor een outletcentrum bij het circuit door de gemeente met instemming beoordeeld. Een echte trekker voor de hele regio, een binding voor lokale bewoners om niet naar andere steden (of Bataviastad) te gaan om te kopen of zich te vermaken, goede bereikbaarheid en niet de parkeer- en bereikbaarheid problemen van vele binnensteden (ook Assen).

Daarnaast is er ook geen belasting van het milieu door extra autoverkeer. Met het geld dat vrijkomt door de verkoop van gronden, een kleine 10 miljoen euro, kan de binnenstad gerevitaliseerd worden. Er moet een attractief centrum komen, waardoor inwoners er weer willen komen en regio bezoekers (en toeristen) er willen verblijven.

Winkels alleen zijn niet meer aantrekkelijk genoeg om een dergelijk centrum aantrekkelijk te maken. Deze visie op de nieuwe binnenstad is ook verwoord in mijn boek Kijken, Kijken, Anders kopen en wordt onder meer uitgedragen door Richard Florida en hoogleraar Auke van der Woud.

Rol van stakeholders

Inwoners kiezen de gemeenteraad en indirect ook het college. Kiezers kiezen indirect hun provinciale bestuurders en landelijke bestuurders. De rol van de politiek is natuurlijk de wensen van al die kiezers te faciliteren en te reguleren. Dat lijkt eenvoudig, maar de politiek laat zich ook leiden door andere motieven, luisteren naar stakeholders die zich opeens bedreigd voelen door het nieuwe gedrag van klanten.

De politiek gaat dan verbieden wat de kiezer wel wil, omdat dit misschien negatief kan zijn voor een bepaalde “stakeholder”. De politiek gaat dan niet de wensen van de inwoners van een plaats faciliteren, maar gaat het gedrag verbieden.

Dit is nu precies ook het geval in Assen. Als de inwoners een outletcentrum en een nieuw vitaal centrum willen, als de gemeente dit nu wil faciliteren om samen met inwoners en ondernemers hier invulling aan te geven, waarom verbiedt een provincie dit?

Het is goed voor Assen, goed voor de inwoners van een groot gebied en geeft ook weer elan aan de provincie. Het kan alleen ten koste gaan van stakeholders, die het oude willen behouden, omdat ze niet willen of kunnen veranderen. Een sterke lobby van deze partijen heeft zijn werk gedaan.

Politiek moet luisteren

Assen zal nog meer in de problemen komen zonder outletcentrum. Er is geen geld om het centrum echt te veranderen, inwoners zullen elders kopen, of op internet of bij de grote steden in een andere provincie (Groningen, Zwolle) of Bataviastad. Regiobezoekers en toeristen zullen Assen mijden omdat daar toch niets is te doen!

Het gaat om de leefbaarheid en daarmee de toekomst van een plaats. De politiek moet naar de “burgers” luisteren, deze les is nu toch wel duidelijk na de ontwikkelingen in het Verenigd Koninkrijk en Amerika.

Hopelijk is de beslissing in goed overleg nog terug te draaien en wordt er inderdaad geluisterd naar wat de “burger” echt wil. Anders maakt de provinciale Staten een historische fout ten koste van de leefbaarheid van Assen. En dat is zo jammer!

Cor Molenaar is hoogleraar E-Marketing aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en adviseur van gerenommeerde bedrijven, zowel in de retail als de dienstverlening. Daarnaast is hij directeur van het adviesbureau eXQuo consultancy, voorzitter van het RFID platform Nederland, en voorzitter van de Stichting Thuiswinkel certificering (thuiswinkelwaarborgmerk).